🎿 Laboratuvarda Kullanılan Malzemeler Ve Görevleri

Günümüz kuvvet sensörlerinde en çok kullanılan yöntem, sadece istenilen görevleri yerine getirirler. laboratuvarda, asistif robotlar ve cihazlar, servis ve hizmet Bunabenzer tehlikelerden korunmanın en basit ve etkili yolu laboratuvar önlüğü ve koruyucu malzemeler kullanmaktır. Laboratuvar önlüğü kullanırken şu hususlara dikkat edilmelidir: Önlükler diz boyunda olmalıdır. Önlükler önü kapanabilir (düğme, çıtçıt vb.) olmalıdır. Laboratuvar. Külfırınında veya alevde yapılır. Kül fırını ısısı istenilen dereceye ve maddenin özelliğine göre ayarlanır. Porselen malzemeler bu işlem için uygundur. Isı meyve, şeker ve ürünlerinde 525 (_ ^0)C, şarap ve hububat ürünlerinde 550 (_ ^0)C ve hububatta 650 (_ ^0)C de yapılır. d) Laboratuvarda yedek yardımcı malzemeleri ve kimyasal maddeleri, yapılarına, risk gruplarına ve saklama koşullarına göre muhafaza edecek havalandırma sistemli, kilitlenebilir bir depo bulundurulur. Tüm kimyasal ve yedek malzemeler risk grupları esas alınarak etiketlenir ve listelenir. tablagibi temel gereçleri hazır ve kullanılabilir hale getirilir. Şekil 1. Temel Laboratuvar Gereçleri. CAM MALZEMELER Şekil 2’de organik kimya laboratuvarında kullanılan cam malzemeler bulunmaktadır. Bu malzemelerin kullanım amaçları aşağıdaki gibidir. Erlen: Dibi geniş üst boynu dar olan konik şekillidir. Çözelti EVDE LABARATUVAR KURMA. Bilimle uğraşmayı ne çok sevdiğinizi biliyoruz. Aranızda bir laboratuvar kurmayı düşleyenler olduğunun da farkındayız. Evinizde ya da okulunuzda bir fen laboratuvarı kurmak çok zor değil. Laboratuvar, merak, keşif, deney ve buluşun yaratıcılıkla buluştuğu bir dünya. Bu dünyada masalar, dolaplar Laboratuvardaçalışırken dikkat edilmesi gereken kurallar, Laboratuvarda kullanılan cam ve plastik malzemeler, Tampon çözelti, Katı/sıvı sistemine göre(w/v) % çözelti, Sıvı/sıvı sistemine göre (v/v) çözelti, Ölçme ve ölçü birimleri, Etüv, sterilizatör, otoklav, su banyosu tanıtımı ve kullanımı, Yüksek derişimli veplastik malzemeler, cam malzemelerin temizlenmesi ve yıkama çözeltileri, çözelti hazırlama, laboratuvarda kullanılan başlıca aletler, optik aletler. Laboratuvarda kullanılan cihaz ve cam malzemelerin kullanılması, çeşitli çözeltilerin hazırlanması, analiz yöntemleri ve sonuçların değerlendirilmesi. Standart 10 Çalışma yüzeyleri çalışmadan önce ve çalışma bittikten sonra sabunlu su, krezol, anyonik ve katyonik deterjan veya civa klorür (1/1000'lik) ile temizlenmelidir. Bu şekilde muhtemel bir bulaşmanın önüne geçilebilir. 11. Mikrobiyoloji laboratuvarında kullanılan malzemeler önceden steril edilerek kullanılmalıdır. Bx9z. Baget CamBaget,Kimya deneyleri sırasında çözeltileri karıştırmak için malzemeden HunisiHer laboratuvarda bulunmasa da büyük laboratuvarlarda bulunması zorunlu bir alettir..Steril EldivenSadece laborantların değil tüm sağlık personelinin sürekli kullanması gereken bir araçtır eldiven..Enjektör Belkide bir sağlık ocağındaki laborantın en çok kullandığı kan alma aracı enjektördür.. Kan alma pratiğiniz ne kadar iyi ise enjektöre o kadar sahip olursunuz ve hiç tedirgin olmazsınız ​​​​​​​Laboratuvar teknikeri nedir, tıbbi laboratuvar teknikeri ne iş yapar, laboratuvar teknikeri nasıl olunur, laboratuvar teknikeri görevleri nelerdir, tıbbi laboratuvar teknikeri çalışma saatleri ve şartları nasıldır gibi soruların cevaplarını yazımızda derledik. Tıbbi Laboratuvar TeknikeriLABORATUVAR TEKNİKERLİĞİ NEDİR?TIBBİ LABORATUVAR TEKNİKERİ NE İŞ YAPAR? GÖREVLERİ NELERDİR?NASIL LABORATUVAR TEKNİKERİ OLUNUR? KİMLER TIBBİ LABORATUVAR TEKNİKERİ OLARAK ÇALIŞABİLİRLER?LABORATUVAR TEKNİKERİ ÇALIŞMA ŞARTLARI VE SAATLERİ NASILDIR?İDEAL BİR LABORATUVAR TEKNİKERİ NASIL OLMALI? Tıbbi Laboratuvar Teknikeri Tıbbi Laboratuvar Teknikeri; hastanelerin ilgili bölümlerinde görev yapan ve konunun uzmanı olan kişilerin yanında yardımcı olarak çalışan meslek grubudur. Bir mesleği ve öncesinde o mesleği icra etmeyi sağlayacak bir üniversite bölümünü tercih etmeden önce adaylar o meslek hakkında bilgi toplamak isterler, toplamalıdırlar. Bu adayın kurmayı düşündüğü hayata dair bazı fikirler vereceği için önemli bir eylemdir. Bu bakış açısıyla bizler okurlarımıza derleyebildiğimiz kadar bilgiyi derleyerek meslekler hakkında bilgi içeren yazılar yazmaya çalışıyoruz. Bu yazımızda laboratuvar teknikeri mesleği hakkında bilgiler bulabileceksiniz. LABORATUVAR TEKNİKERLİĞİ NEDİR? Sağlık teknikerleri sağlık alanında çalışan yardımcı personel konumunda bulunan meslek mensuplarıdır. Laboratuvar teknikeri de buna paralel olarak sağlık alanında uzmanların eşliğinde çalışan destek personelidir. Tıbbi laboratuvar teknikerini daha iyi anlayabilmek için laboratuvar teknikeri görevlerini incelemek yerinde olacaktır. TIBBİ LABORATUVAR TEKNİKERİ NE İŞ YAPAR? GÖREVLERİ NELERDİR? Laboratuvar teknikeri nedir ve ne iş yapar sorusunun cevabını Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı sağlık meslek mensupları ile sağlık hizmetlerinde çalışan diğer meslek mensuplarının iş ve görev tanımlarına dair yönetmelikte yer alan tıbbi laboratuvar teknikeri görev tanımına bakarak arayacak olursak; laboratuvar teknikerinin görevleri bu yönetmeliğe göre şunlardır Laboratuvarına numune kabul birimlerinde numuneyi kabul etmek Numunelerin analizi için ön hazırlık yapmak Laboratuvara başvuran kişilerden usulüne uygun olarak klinik örnekleri almak Kan alma ünitesinde, kan alma işlemini yapmak Acil olan testleri ayırarak çalışmak ve muhafazası gerekenleri usulüne göre ayırarak saklamak Red kriterlerine göre red edilmesi gereken örnekleri red ederek yeni örnek istemek ve durumu, laboratuvar uzmanı, örneği gönderen hemşire ve/veya hekime bildirmek Laboratuvar araç-gereçlerini kullanarak doktor tarafından istenilen deney, test ve analizleri yapmak Bulguları rapor haline getirerek onaya sunmak Çıkan panik değerleri laboratuvar uzmanına ve/veya ilgili klinik hekimine ve/veya hemşiresine bildirmek İnternal ve eksternal kalite kontrol çalışmalarını yapmak, kayıt altına almak İşlem sırasındaki gözlemlerini kalite çalışmaları doğrultusunda formlara kaydetmek Laboratuvar istatistik çalışmaları, malzeme ve kit sayımı ile miad kontrollerini yapmak, kayıt altına almak Laboratuvar araç – gereçlerinin temizlik ve dezenfeksiyonunu sağlamak Laboratuvardaki test cihazları ve araçlarının, günlük bakımını ve kullanım öncesi kalibrasyon kontrollerini yapmak Dekontaminasyon işlemlerini ve atıkların güvenli bir şekilde bertaraf edilmesini sağlamak NASIL LABORATUVAR TEKNİKERİ OLUNUR? KİMLER TIBBİ LABORATUVAR TEKNİKERİ OLARAK ÇALIŞABİLİRLER? Laboratuvar teknikeri olmak için ne yapmak gerekir sorusuna gelecek olursak adayların izleyebileceği yollar bulunmaktadır bu yollardan önce de bir meslek yapmayı sağlayacak bölüm mezunu olma şartını yerine getirmek gerekmektedir. Tıbbi laboratuvar teknikeri olabilmek için adayların aşağıdaki 2 yıllık önlisans programlarından birinden mezun olmaları gerekmektedir. Tıbbi Laboratuvar Sağlık Laboratuvarı Tıbbi Laboratuvar Teknikleri/ Tıbbi Laboratuar Teknikleri Bu bölümlerden birinden mezun olmak laboratuvar teknikeri olarak çalışmayı sağlayacak ilk adımdır. Eğer adaylar özel sektörde çalışmayı düşünüyorsa kendilerini çok iyi yetiştirmiş olmalı ve bu alanda çalışabilecekleri kurumların ilanlarını takip ederek başvuru yapmalıdırlar. Devlette çalışmayı düşünenler ise daha farklı bir yol izlemelidirler. Kamuda laboratuvar teknikeri olmayı düşünenler KPSS’ye girmeli, KPSS’den yeterli düzeyde bir puan almalı ve devletin alım yapmasını bekleyip puanları ile başvuru yaptıktan sonra atanmayı beklemedirler. LABORATUVAR TEKNİKERİ ÇALIŞMA ŞARTLARI VE SAATLERİ NASILDIR? Laboratuvar teknikerleri kapalı ortamlarda ve kimyasal maddeler ile çalışırlar, bu durum sağlıkları için tehdit oluşturabilmektedir. Bu bilgiyi vermemizin nedeni sağlık teknikerliği meslek mensuplarının hemen hemen hepsinin çalışma şartlarının zor olduğu ve tıbbi laboratuvar teknikerlerinin de kendince bu zorluktan nasibini aldığı gerçeğidir. Laboratuvar teknikerleri bunun dışında kısmen sakin bir çalışma ortamına sahiptirler. Tabi ki sağlık alanında bulunan tüm çalışanlarda olduğu gibi hastalarla diyalog halinde olmak mesleğin zor yanlarından biridir. Bunun dışında çalışılan kişiler, kurumlar üzerinden değişiklik gösterebilse de çalıştığınız herkesin hastalarla iletişim halinde olması onların da sinirlerini yıpratabilmekte ve sağlıksız olabilecek iletişimler kurulabilmektedir. Çalışma saatleri noktasında da kamu görevlilerinin haftalık çalışma saati 40’tır fakat sağlık sektöründe buna tamamen uyulamamaktadır. Nöbetler, ek mesailer gibi mesai saatlerini uzatabilecek uygulamalar olduğu için laboratuvar teknikerlerinin net bir çalışma saati diğer sağlık teknikerleri gibi bulunmamaktadır ve ne kadar uzun ya da kısa olacağı da çalışılacak, çalışılan kuruma göre değişiklik gösterebilmektedir. İDEAL BİR LABORATUVAR TEKNİKERİ NASIL OLMALI? Sağlık alanında çalışmak yorucudur evet ama bu yoruculuğa rağmen bu alanda çalışacak herkesin insanla ve insan sağlığı ile uğraştığının farkında olması gerekmektedir. Laboratuvar teknikerleri de bu bilinç ile hareket eden bireyler olmalıdırlar. Bunun dışında direk laboratuvar teknikerinde aranan özellikler nedir diye baktığımızda; kapalı ortamda çalışmaya uygun olmak, kokulara karşı dayanıklı, renklere karşı dikkatli olmak, el, göz, parmak koordinasyonu iyi olmak, disiplinli, titiz, dikkatli olmak gibi özellikler karşımıza çıkmaktadır. Sorularınız, aklınıza takılanlar, görüşleriniz ve yorumlarınız için uzman kadrosu bulunan forum sayfalarımızı ziyaret edebilirsiniz. LABORATUVAR MALZEMELERİ NELERDİR? Laboratuvarda cam, plastik, kağıt, ahşap, çelik, alüminyum, kauçuk, metal, porselen gibi ürünler genel olarak sarf malzemeler kategorisinde yer almaktadır Laboratuvar, bilimsel araştırmaların, deneylerin ve ölçümlerin kontrollü bir şekilde yapılabilmesine ve yapılan bu bilimsel araştırmaların, deneylerin, kontrollü ölçümlerin geliştirilmesine olanak veren tesistir. Örnek olarak aşağıdaki laboratuvarları gösterebiliriz Tıbbi veya medikal laboratuvarlar Kimya laboratuvarları Mekanik test laboratuvarı Film veya fotoğraf laboratuvarı Bilgisayar laboratuvarı Bilimsel araştırma laboratuvarları okul ve üniversitelerde, endüstriyel, resmi ve askeri araştırma tesisleri, gıda ve ilaç sektörlerinde bulunur. Laboratuvarlar yalnızca bir kişinin çalışabileceği şekilde dizayn edilebildiği gibi onlarca bilim insanının aynı anda çalışmalarını sürdürebilecekleri büyüklükte ve düzende laboratuvarlar da mevcuttur. LABORATUVAR MALZEMELERİ İSİMLERİ NELERDİR? Kimya biliminin temeli maddedir. Kimya; maddenin yapısını, özelliklerini, birleşimini, etkileşimlerini, tepkimelerini araştıran ve uygulayan bilim dalıdır. Kimya laboratuvarlarında kullanılan malzemelerin çoğu cam malzemeden yapılmıştır. Bu temel malzemeleri tanımak ve nerede kullanılacağını bilmek kimya eğitimi için çok önemlidir. Biz çok sayıda malzeme içinden sadece beher beherglas, erlen erlenmayer, dereceli silindir mezür, pipet, cam balon, balon joje, büret ve ayırma hunisi gibi temel malzemeleri öğreneceğiz. LABORATUVAR MALZEMELERİ LİSTESİ Kimya maddenin yapısını, özelliklerini, bir maddenin diğer bir maddeden oluşumunu, maddelerin birbirlerine dönüşümƖerini gözlem ve deneylerle açıklayan bir bilim dalıdır. Mesleğinizi öğrenmek ve en iyi şekilde yapabilmek için öncelikle kimya laboratuvarındaki araç ve gereçleri tanımalısınız. Bu sebeple bilimsel ve teknolojik gelişmeler de göz önünde bulundurularak laboratuvar araç gereçlerini daha yakından tanımanızı, bunların nasıl ve ne amaçla kullanıldıklarını bilmenizi ve bu araçların temizliğinin ne şekilde yapıldığını anlamanız için sizlere blog hazırladık LABORATUVAR MALZEMELERİ FİYATLARI NELERDİR? Tüm laboratuvar malzemelerini adresimizde detaylı bir şekilde inceleyebilir, canlı destek ve whatsapp hattımızdan her sorunuza anında cevap alabilir, kredi kartı veya havale ile 7/24 online alışveriş yapabilirsiniz Tüm fiyatlar KDV dahil ve günceldir. 150 TL üzeri alışverişlerinizde kargo ücretsizdir. Daha fazla bilgi almak ve kampanyalardan haberdar olmak için sitemizi ziyaret edebilir, bizimle dilediğiniz zaman iletişime geçebilirsiniz Kimya Laboratuvar Malzemeleri Beher Laboratuvar ekipmanlarından biri olan "beher” genellikle düz tabanlı silindirik bir kaptır. Çoğunun, aşağıdaki resimde gösterildiği gibi dökmeye yardımcı olması için küçük bir ağzı vardır. Beherler, on mililitreden on litreye kadar çok çeşitli boyutlarda mevcuttur. Yüksek sıcaklığa dayanıklı borosilikat camdan üretilirler. Erlen Erlenmeyer flask olarak da bilinen erlen veya titrasyon şişesi; silindirik boyuna, konik bir gövdeye ve düz bir tabana sahip bir laboratuvar ekipmanıdır. Isıya ve kimyasallara dayanıklı olması önemli bir noktadır. Şişenin konik kenarları ve dar boynu, şişe içindeki sıvıların dökülme taşma ihtimali olmadan döndürülerek karışmasına olanak sağlar. Özellikle analitik kimya laboratuvarlarında titrasyon işlemlerinde kullanılır. Çözelti hazırlamaktan çözelti saklamaya kadar, kristalizasyon işleminden ve benzer laboratuvar işlemlerine kadar daha birçok amaçla kullanılmaktadır. Mezür Dereceli Silindir Mezür, ölçü silindiri ya da dereceli silindir sıvıların hacimlerini ölçmekte kullanılan yaygın bir laboratuvar ekipmanıdır. Dar, silindirik bir şekle sahiptir. Her bir çizgi ölçülen sıvının miktarını gösterir. Laboratuvar şişeleri ve beherlere kıyasla daha hassas ve doğru ölçüm yaparlar fakat hacimsel analiz yapmak için kullanılmamalılardır, hacimsel pipet veya balon joje gibi daha hassas ve doğru ölçüm yapan hacimsel cam ekipmanlar kullanılmalıdır. Mezürlerde sıvı göz hizasında tutulur, sıvı yüzeyi gözlemlenir ve menisküsün orta noktası okunur. Tipik mezürler 10mL - 1000 mL arasındadır. Deney Tüpü Test tüpleri kimyagerler tarafından, özellikle kalitatif deneyler ve tahliller için yaygın olarak kullanılmaktadır. Küresel alt ve dikey kenarları dökülürken kütle kaybını azaltır, yıkanmalarını kolaylaştırır ve içeriklerin uygun şekilde izlenmesine olanak tanır. Test tüpünün uzun, dar boynu, gazların çevreye yayılmasını yavaşlatır. Genel kimyasal çalışma için amaçlanan test tüpleri, ısıya göreceli direnci nedeniyle genellikle camdan yapılır. Çoğunlukla borosilikat cam veya kuvars olmak üzere genleşmeye dirençli camlardan yapılan tüpler, birkaç yüz santigrat dereceye kadar yüksek sıcaklıklara dayanabilir. Pipet Pipet; kimya, biyoloji ve tıpta, genellikle ölçülen bir sıvı hacmini taşımak için yaygın olarak kullanılan bir laboratuvar aracıdır. Kullanıcının bir çözelti hacmini son derece hassas bir şekilde ölçmesine olanak tanır. Tipik hacimler 10, 25 ve 50 mL'dir. Volumetrik pipetler, temel stoktan laboratuvar solüsyonları yapmak ve titrasyon için solüsyonlar hazırlamak için yaygın olarak kullanılır. Cam Balon Gövdesi küre, altı düz, silindir şeklinde, dar bir boynu olan cam mililitreden 10 litreye kadar hacmi olabilir. Çözeltilerin hazırlanması, saklanması, ısıtma, kaynatma, bazı kimyasal reaksiyonların gerçekleştirilmesi işlemlerinde kullanılır. Özellikle karıştırma, ekleme ve gaz geçirme gibi işlemlerin aynı anda yapılması gerektiği durumlarda iki ya da üç ağızlı balonlara gerek duyulur. Ağız kısımƖarı rodajlı olan balonlar da mevcuttur Balon Joje Standart çözeltilerin ve belli derişimdeki çözeltilerin hazırlanmasında kullanılan ve belli bir sıcaklıkta hassas bir hacim içerecek şekilde kalibre edilmiş cam malzemelerdir. 25, 50, 100, 250, 500, 1000 ve 2000 mƖ hacimƖi balon jojeler vardır. Titrasyon işlemƖerinde ayarlı çözelti hazırlamak ve saklamak için kullanılır. Büret Büret, özellikle titrasyonlarda bilinen hacimlerde bir sıvıyı iletmek için bir ucunda musluk bulunan dereceli bir cam ekipmandır. Alt ucunda bir vana ve vananın çıkışında konik bir kılcal boru ile musluk bulunur. Borudan büret ucuna sıvı akışı, stopcock valf tarafından kontrol edilir. İki ana tip büret vardır; hacimsel büret ve dijital büret. Bunlar Class A ve Class B olarak sınıflandırılmaktadır Ayırma Hunisi Ayırma hunisi, sıvıları aktarmak için kullanılan bir tür laboratuvar cam eşyasıdır. Akışın kontrol edilmesine izin veren bir musluk ile donatılmıştır. Bu huniler reaktifleri yavaşça, yani damla şeklinde eklemek için kullanışlıdır. Reaktifin hızlı eklenmesi yan reaksiyonlarla sonuçlanabildiğinde veya reaksiyon çok tehlikeli olduğunda bu huni tercih edilebilir. Baget Kimyasal karışımların hazırlanması sırasında maddeleri karıştırmak için kullanılan kalın cam çubuk olarak tanımlanabilir. Süzme işlemi sırasında kullanılarak iri taneli çökeleklerin tutunmasını ve süzgeç kâğıdının tıkanmasını engeller. Kristalizasyonda, beherden huniye madde aktarılırken cam baget kullanılır. Katı maddelerin ezilip sıvıya karışması için kullanılan baget mutlaka cam olmalıdır çünkü metaller asidik sıvıyla reaksiyona girip paslanabilir. Saat Camı Ortası çukur, analiz ve deneylerde tartma, kurutma ve kristallendirme gibi işlemlerde kullanılan, dış etkenlere karşı dayanıklı cam malzemedir. Resimde de görüldüğü gibi iç bükey bir cam araçtır. Otoklav Şişe Hazırlanan çözeltilerin saklandığı, silindirik şekilde, dar boyunlu, kapağı ya da tıkacı olan beyaz ya da koyu renkli cam malzemelerdir. Hacimleri 25 ml’den 2000 ml’ye kadar değişir. Hazırlanan reaktiflerin saklanmasında kullanılır. Işıktan etkilenen reaktifler renkli amber şişelerde saklanır Huni Süzme işleminde, sıvıların geniş ağızlı bir kaptan dar ağızlı bir kaba aktarılmasında ve toz hâlindeki katıların dar boğazlı kaplara aktarılmasında kullanılan cam veya plastik malzemelerdir. Soğutucu Soğutucular, maddeleri gaz fazından sıvı fazına döndürür. İç içe iki borudan meydana gelmiş olan soğutucunun dıştaki borusundan su geçer. İçteki boruda ise madde yoğunlaşır, geri toplama kabına ya da reaksiyon kabına döner. Soğutuculara su girişi alttan, çıkışı üstten bağlanmalıdır. Nuçe Erleni Vakumlu süzme işleminde kullanılan cam malzemedir. Borosilikat camdan üretilmiş, kalın, dayanıklı bir cam malzemedir. 100 ml’den 2000 ml e kadar hacimleri vardır. Desikatör Genellikle katı kimyasalların nem almadan bekletilmesinde veya saklanmasında kullanılan cam malzemelerdir. Tabanında nem çekici maddeler vardır. Bunlardan en çok kullanılanları kalsiyum klorür ve silikajeldir. Desikatörü tanımlamak gerekirse nem tutucu olarak içine kalsiyum klorür veya silikajel konulan ve kurutma dolabında kurutulan örneklerin havanın nemini almadan soğuması için kullanılan kapaklı cam kaplardır Kimyasalların olmadığı bir laboratuvar düşünülemez. Çalışmalarımızın büyük çoğunluğu tehlike sınıfı değişkenlik göstermekle birlikte çeşitli kimyasallardan oluşur. Bu durumda kimyasalların kullanımı ve depolanması hem çalışma güvenliği hem de analiz güvenliği açısından oldukça önem kazanmaktadır. Bazı kimyasallar masum görünür. Ne zararı var ki? diyebilirsiniz. Bunun gibi bir durum oldukça sakıncalıdır. Bir kimyasalla çalışıyorsanız en masum görüneni bile kabusunuz olabilir. Masum gördüğünüz kimyasallarla yaşanan kazalar tehlikeli sınıfına giren kimyasallarla yaşanan kazalara oranla oldukça azdır. Bu durum kaza anında nasıl müdahale edileceğini bilememek gibi bir sorunu beraberinde getirir. İnsan doğası gereği, tehlikeyi önceden bilirse hemen önlem alır ve onu nasıl bertaraf edeceğini planlar. Ama masum görünüp tehlikeli olan karşısında nasıl tedbir alırız? Bunu bilmek pekte mümkün değil. En tehlikeli olan durum masum/zararsız gördüğümüz ama şartlar oluştuğunda çok büyük zararları olacak kimyasallardır. İşte bu tür durumların oluşmaması için laboratuvar ortamında çalışılan kimyasalların tümüne aynı hassasiyet ile yaklaşmak gerekir. Kimyasalların taşınması, depolanması ve kullanımı konusunda aynı özeni göstermeli ve bu kuralları açık bir şekilde belirlemeliyiz. Belirlenen kuralları rutin aralıklar ile çalışanlara eğitimler yoluyla hatırlatmalı ve alışkanlık kazandırmalıyız. Böylelikle kaza oranları azaltılacak ve meydana gelen kazalarda ise en az hasar ile durum bertaraf edilecektir. Tüm bunlara istinaden yazımızda laboratuvarda kimyasalların kullanımı ve depolanması hakkında genel bilgiler verilecektir. Bu konuda bilgiler vermeden önce şunu hatırlatmakta fayda var. Laboratuvarlarda kimyasalların kullanımı ve depolanması üzerine ülkemizde ve dünyada düzenleyici birçok yönetmelik mevcut. Genel hatları ile bu yönetmelikler gerekli düzenlemeleri yapmaktadır. Bu nedenle, ilk referans alınması gereken güncel yönetmeliklerdir. Yazımızda bu yönetmelikler ışığında tecrübeye dayalı kritik noktalar sunulacaktır. Laboratuvar kuralları sıklıkla güncellenen kurallar değildir. Bunları düzenleyen yönetmelikler de sıklıkla güncellenmez. Ancak güncel mevzuatları yıllık takip etmek, varsa revizyonları gerçekleştirmek ve ilgili personeli bu konuda bilgilendirmek gerekir. Ayrıca rutin eğitimler, kuralların bir çalışma kültürü haline gelmesinde oldukça faydalıdır. Gelelim laboratuvarda kimyasalların kullanımı ve depolanmasında dikkat etmemiz gerekenlere; 1. Doğru Kişisel Koruyucu Donanım KKD Seçimi; Yazımızın odak noktası kimyasalların kullanımı ve depolanması ancak bu uygulamaların başlangıcında doğru kişisel koruyucu donanım seçimi oldukça önemlidir. Kimyasallar kullanılırken ve depolanırken her daim bu koruyucu donanımlara ihtiyacınız olacak. Bu nedenle ilk sıraya bunu koyuyoruz. Çalışma alanınıza göre KKD’ler oldukça fazla değişkenlik gösterir. Bunları seçerken dikkat etmeniz gerekenler; Çalışmanızın niteliğini belirleyin. Kontaminasyon riskini belirleyin. Size ve çevrenize zarar verme ihtimali olan durumları belirleyin. Analizlerinde kullanılan kimyasallar ve sarflar ile seçilen KKD’lerin etkileşimlerini irdeleyin. Aslında temel yaklaşım, kişisel koruyucu ekipmanların kendinizi koruyabilme ve kullanırken çalışmalarınıza veya ortama zarar vermeyecek materyallerden yapılmış olmasıdır. Kullandığınız eldiven çalıştığınız kimyasalları geçiriyorsa bu size zarar verecektir veya eldiven kimyasalla reaksiyon verip kullandığınız sarf malzemeleri kontamine ediyorsa analizleriniz veya kullanılan kimyasallar etkilenecektir. Bu durumun önüne geçmek için yukarıda bahsettiğimiz maddeleri iyi değerlendirmeli ve en uygun olanı seçmelisiniz. 2. Güvenli Taşıma; Kimyasalları güvenli taşıma için öneriler; Gözle görünür bir şekilde tahribata uğramış, bozulmuş, çatlamış veya kapağı olmayan kimyasalları ve şişeleri asla bir yerden bir yere taşımayın. Bu gibi durumlarda laboratuvar sorumlunuza durumu bildirin ve aksiyon alınmasını sağlayın. Kimyasalları bir yerden bir yere taşırken daima uygun ve sızdırmaz ikincil bir kaba yerleştirin. Örneğin lt’lik korozif ve çözücü kimyasal bulunan bir cam şişeyi taşımak için plastik bir dış kap kullanın. Çok sayıda kimyasalı aynı anda taşımak için taşıyıcı uygun araçlar kullanın. Bu araç tekerleklerinin zemindeki ani yükseltilerden devrilmeden veya yan dönmeden geçebilecek yeterli büyüklükte olmalarına dikkat edin. Araçları kullanırken güzergahı tanıyın ve yolunuzun üzerinde engelleyici malzemeler varsa önceden kaldırın. Bu araçlar aynı zamanda ikincil tepsi görevi görüyorsa bu tepsilerin sızdırmaz ve kenarlarının yeterli yükseklikte olduğundan emin olun. Kimyasalları öğle yemeği ve ara mola giriş-çıkış saatleri gibi insan trafiğinin daha yoğun olduğu zamanlarda taşımayın. Eğer asansör kullanılacaksa tehlikeli kimyasalları yük asansörleri ile taşımaya özen gösterin. Bu mümkün değilse asansöre tek binmeye çalışın ve binmeden önce ve ara duraklarda kişileri uyararak taşıma işlemini bu şekilde gerçekleştirin. Kimyasalları kontrolsüz bir şekilde asla sahipsiz bırakmayın. Bir kimyasalı sizin olmadığınız bir alana bırakacaksanız o alanda olan sorumlu kişiyi ve diğer çalışanları bilgilendirin ve mümkünse bu kimyasalı bir kişiye zimmetleyin. 3. Kimyasalların Depolanması; Kimyasalların laboratuvar ortamında ve stok odalarında depolanması titizlik gerektirir. Doğru depolama ve kullanım oldukça önemlidir. Bunun için aşağıdakiler yapılmalıdır; Satın alınan tüm kimyasallar uygun kimyasal etiketi ile etiketlenmelidir. Açılış tarihi, açan kişi, son kullanma tarihi, saklama koşulları gibi kritik bilgiler etiket üzerinde muhakkak yer almalıdır. Kimyasalların bir birleri ile olan uyumluluk ilişkilerini iyi belirleyip doğru bir sınıflandırma yaparak depolayın. Stok odalarına ve laboratuvara bu uyumluluk sınıflandırma tablolarını asın. Her kullanımdan sonra kimyasalın kendi yerine bırakılmasını sağlayın. Uçucu toksik maddeleri havalandırmalı dolaplarda saklayın. Yanıcı ve patlayıcı kimyasalları yangın dayanımlı özel dolaplarda veya odalarda saklayın. Açık alanlarda az miktarda yanıcı sıvı bulundurulabilir. Bu limitler yönetmeliklerde belirtilmiştir. Uygun yönetmeliği iyice inceleyin ve bu limitleri uygulayın. Aşındırıcı kimyasallar için dolap içlerinde uygun dirençli ikincil kaplar kullanın. Bu dolapları korur ve aşınmadan kaynaklı kırılma nedeniyle dökülmeleri önler. Buhar çıkışını önlemek amacıyla şişelerin kapaklarını sıkıca kapatın. Buzdolabında saklanması gerekli kimyasalları uygun buzdolabında saklayın ve uygun şekilde etiketleyerek yerleştirin. Bu dolaplarda gıda ürünleri bulundurmayın. 4. Kimyasal Kullanımında Önleyici Faaliyetler; Kimyasalları laboratuvarda ve stok odalarında omuz seviyesinin üzerinde depolamayın veya laboratuvarda kullanım anında omuz seviyesinin üzerinde bulundurmayın. Kimyasalları ikincil bir kap olmadan zemine koymayın. Kimyasalları doğrudan güneş ışığından ve ısı kaynaklarından koruyun. Çekerocak içerisinde kimyasal saklamayın. Kullanım esnasında gerektiği kadar kimyasalı çekerocak içerisinde bulundurun ve işiniz bittiğinde yerine kaldırın. Yangın söndürme sistemi ile çakışmasını önlemek amacıyla dolap üstlerine kimyasal şişe ve diğer malzemeleri koymayın. Depolama amacı ile tezgah üstlerini kullanmayın. Tezgahlarda kimyasallar sadece kullanım esnasında bulunmalıdır. İşinizin bittiği kimyasalı hemen yerine kaldırın. Kimyasalların son kullanım tarihlerine dikkat edin. Uzun süre kullanılmayan ve son kullanma tarihi geçmiş tüm kimyasalları ortamdan uygun prosedürlerde uzaklaştırın. Uzun süre kullanılmayan kimyasal şişeleri tozlanır ve bu kontaminasyona yol açabilir. Tüm kimyasallar etiketlenmeli ve son kullanım tarihleri kesinlikle belirtilmelidir. Bu listeye tecrübenize ve teknik birikiminize dayanarak birçok madde ekleyebilirsiniz. Referans noktanız daima yönetmelikler olmakla birlikte laboratuvarınız için bunun gibi önleyici ve bilgilendirici dokümanlar hazırlayabilirsiniz. Genel hatları ile bu kurallara uyulduğunda daha güvenli ve verimli bir çalışma ortamı sağlamış olacaksınız. Unutmayın, “önlemek ödemekten daha ucuzdur” ve her zaman “güvenlik önceliktir“. Orhan ÇAKAN Kaynaklar; OSHA Hazard Communication Standard – Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response, National Fire Protection Association, Publication 704. Prudent Practices in the Laboratory Handling and Disposal of Chemicals. National Research Council. National Academy Press. Washington, Latest edition.

laboratuvarda kullanılan malzemeler ve görevleri